Nawigacje są coraz częściej elementem wyposażenia pojazdu, zarówno tego prywatnego, jak i firmowego. Aby móc korzystać z nawigacji, nie wystarczy tylko odpowiedni sprzęt, potrzebne jest również oprogramowanie. Brak takiej licencji grozi nawet karą pozbawienia wolności.

Odpowiednie oprogramowanie mapowe to często koszt przewyższający cenę samego urządzenia nawigacyjnego. To niewątpliwie pokusa, która sprzyja instalowaniu w urządzeniach oprogramowania bez wymaganej licencji. Takie postępowanie na gruncie przepisów prawa karnego, a także prawa autorskiego może stanowić przestępstwo. Instalowanie zakupionego oprogramowania w większej ilości urządzeń nawigacyjnych, niż pozwala na to licencja, również rodzi odpowiedzialność karną.

Co za to grozi?
Zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oprogramowanie mapowe podlega ochronie tak samo, jak utwory, a jego kopiowanie i używanie bez zezwolenia właściciela praw autorskich jest zabronione oraz podlega sankcjom karnym i cywilnym. Osobie korzystającej z nielegalnego oprogramowania grozi grzywna, ograniczenie wolności lub pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Ponadto ustawa przewiduje przepadek narzędzi przestępstwa (czyli urządzeń nawigacyjnych), nawet jeśli nie były one własnością użytkownika (art. 120 ust. 1 pkt 1 ustawy).

– Każdy producent oprogramowania lub inny podmiot, któremu przysługują autorskie prawa majątkowe, może stosownie do ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych domagać się naprawienia szkody – mówi mecenas Jakub Brykczyński z Kancelarii Adwokackiej Brykczyński i Partnerzy. – Naprawienie szkody odbywa się poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie praw autorskich jest zawinione – trzykrotności stosownego wynagrodzenia.

Podmiot, który naruszył prawa autorskie, może zostać obciążony dodatkowo obowiązkiem zapłaty na rzecz Funduszu Pomocy Twórczości odpowiedniej sumy pieniężnej. Kwota ta nie może być niższa niż dwukrotna wysokość uprawdopodobnionych korzyści odniesionych przez sprawcę dokonanego naruszenia.

– Prywatna nawigacja często wykorzystywana jest także w autach służbowych, szczególnie jeśli wykonywana praca związana jest z licznymi wyjazdami służbowymi. Dlatego dobrze jest upewnić się, czy dany program posiada wymaganą licencję. Dzięki temu unikniemy ewentualnych konsekwencjami prawnych – mówi Małgorzata Słodownik, manager działu handlowego monitoringu pojazdów Flotis.pl.

Walka o odszkodowanie możliwa?
Korzystanie z nielegalnego oprogramowania rodzi również odpowiedzialność odszkodowawczą na gruncie przepisów prawa cywilnego. W takich wypadkach właściciel oprogramowania musi wykazać, że poniósł szkodę i w jakiej wysokości oraz że szkoda jest wynikiem działania firmy mającej nielegalne oprogramowanie.

Również kodeks karny przewiduje odpowiedzialność za uzyskanie cudzego oprogramowania bez zgody osoby uprawnionej. Zgodnie z artykułem 278 § 2 k.k. kara wynosi od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Kodeks karny reguluje też kwestie paserstwa umyślnego oraz nieumyślnego. Przez nieumyślne paserstwo rozumie się również sytuację, w której osoba powinna i może przypuszczać, że dane urządzenie nie posiada stosownej licencji lub zostało nielegalnie skopiowane.